De natuur versterken en het de kans geven zich te herstellen, daar moet de stikstofaanpak aan bijdragen. Dat is vastgelegd in de Wet Stikstofreductie en Natuurverbetering, die op 1 juli 2021 in werking trad. Hiervoor zijn nationale stikstofreductiedoelen opgesteld. Het behalen van die doelen helpt om de staat van onze natuur op orde te brengen. In het programma Stikstofreductie en Natuurverbetering en het Nationaal Programma Landelijk Gebied wordt gewerkt aan het halen van onder meer deze doelen. Om aanvullend op korte termijn gericht stappen te maken in het fors terugbrengen van stikstofneerslag werkt het kabinet aan de aanpak piekbelasting.
Om de Europese natuurdoelen te kunnen halen moet de stikstofneerslag in Natura 2000-gebieden sterk verminderen. Daarom zijn er stikstofreductiedoelen opgesteld. In huidige wetgeving is vastgelegd dat in 2035 74% van het stikstofgevoelig Natura 2000-areaal onder de kritische depositiewaarde (KDW) moet zijn gebracht. De KDW is de grens waarboven het risico bestaat dat de kwaliteit van een habitat significant wordt aangetast door de stikstofneerslag.
Hoe doen we dat?
Het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering moet ervoor zorgen dat de stikstofreductiedoelen worden behaald. Het behalen van die doelen helpt om de staat van onze natuur op orde te brengen. Het programma is ontwikkeld samen met provincies en andere betrokken medeoverheden en zorgt voor de uitvoering, monitoring en eventuele bijsturing van de maatregelen om de stikstofneerslag te verminderen en de natuur te verbeteren.
Met het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering ligt er een stevige basis van de structurele stikstofaanpak en wordt invulling gegeven aan de plannen van het vorige kabinet. De aangekondigde verbreding van de stikstofaanpak komt samen in het Nationaal Programma Landelijk Gebied.
Verbreding stikstofopgave: Nationaal Programma Landelijk Gebied
Naast de opgaves op het terrein van stikstof en natuur, liggen er ook opgaves op het terrein van bodem, water en klimaat. Het kabinet wil stikstofmaatregelen in een zogenoemde gebiedsgerichte aanpak slim combineren met andere maatregelen om de natuur, de bodem en de waterkwaliteit te verbeteren en de klimaatopgave te halen. Dat gebeurt via het Nationaal Programma Landelijk Gebied. In dit programma komen de opgaven voor natuur, water en klimaat samen. Het kabinet heeft hiervoor 24,3 miljard euro beschikbaar gesteld, bovenop bestaande middelen.
Voor de stikstofopgave werkt het Nationaal Programma Landelijk Gebied intensief samen met het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering. De komende tijd wordt de samenwerking tussen de twee programma’s verder uitgewerkt, om zo te komen tot een integrale (gebiedsgerichte) aanpak.
Gebiedsgericht
Om de doelen voor stikstofreductie en natuurverbetering te halen, is een groot deel van de maatregelen al in ontwikkeling of in uitvoering. Naast landelijke maatregelen wordt ook per gebied gekeken wat nodig is om de natuur te herstellen. De sociaaleconomische context, de stikstofneerslag en de staat van de natuur verschillen immers per gebied. Er is maatwerk nodig per gebied. Alle sectoren – industrie, landbouw, verkeer, zee- en luchtvaart – leveren een bijdrage en nemen maatregelen om de stikstofuitstoot te verlagen. Provincies werken in een gebiedsgerichte aanpak samen met gemeenten, waterschappen, ondernemers en terreinbeheerders. In de gebiedsprogramma’s leggen provincies vast hoe ze de doelen voor stikstof, natuur, water en klimaat gaan halen. En welke maatregelen nodig zijn.
Aanpak piekbelasting
Met de landelijke aanpak piekbelasting wil het kabinet de stikstofneerslag in de kwetsbare natuurgebieden op korte termijn terugdringen. De aanpak is vrijwillig en richt zich op ongeveer 3000 bedrijven die de meeste stikstofneerslag veroorzaken op overbelaste stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Dit zijn veelal agrarische bedrijven en enkele industriële bedrijven. Deze bedrijven hebben verschillende mogelijkheden om de stikstofneerslag te verminderen. Agrarisch ondernemers kunnen bijvoorbeeld kiezen voor extensiveren, omschakelen, innoveren, verplaatsen of stoppen.
De resultaten van de aanpak piekbelasting dragen net als de gebiedsgerichte aanpak bij aan de doelen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). De aanpak piekbelasting is bedoeld om op korte termijn de stikstofuitstoot en -neerslag te verminderen, maar komt niet in de plaats van de brede aanpak op het gebied van natuur, klimaat en water of het legalisatieprogramma PAS-meldingen. Het moet elkaar juist versterken. Lees hier meer.